De flessenlikker. Wij zijn er mee opgegroeid. Vla en yoghurt zaten vroeger in een glazen fles. Als het laatste beetje uit de fles moest gebruikte je dit stuk gereedschap.
Lezers van 'onze' generatie (wij zijn van het derde kwart van de vorige eeuw) en ouder zullen zich dít ongetwijfeld ook herinneren: rond deze tijd van het jaar was het tijd voor nieuwe kleren.
In je 'goeie goed' ging je op je paasbest naar de kerk, naar opa en oma of naar een bijzondere visite.
 |
| Van: Elle eten |
 |
| Van: Wikipedia |
Een ander deel ging eerst in een mand, een fase tussen 'wasgoed' en 'goed in de kast' (of: het 'schone goed'). In die mand zat het zogeheten 'strijkgoed'.
Als het 'goeie goed' niet meer zo 'goed' was werd het je 'daagse goed'. In dat stadium (van het 'daagse goed' dus) kon het zijn dat er een extra stap zat tussen het kledingstuk als 'wasgoed' en 'schoon goed' of 'strijkgoed', namelijk 'verstelgoed'. Verstelgoed is textiel wat gerepareerd moet worden: een knoop er aan, de rits vervangen, een kapotte knie gelapt...
Na het 'daagse goed' werd het 'speelgoed'. Speelgoed is kleding die bijzonder geschikt is voor het vallen in sloten, uit bomen of op een grasveld.
Van een geheel andere orde is het 'werkgoed'. We hebben daarover al uitgebreid geschreven op ons Zeeuwse visserstruienblog, maar ook oliegoed is werkgoed.
Daarnaast heeft 'goed' nog een andere betekenis zoals die van 'juist' en 'correct', maar ook van 'aantrekkelijk', 'charmant' en 'knap'.
'GOED' dus...
Mensen van 'het platteland' zijn meer of minder bekend met de term 'geriefhout'. Geriefhout werd gebruikt op en rond de boerderij: voor stelen van bezems, spades, rieken en wat je kunt verzinnen waar je een langere of kortere houten steel of handvat aan kunt doen om het werk minder belastend te maken.
Dat 'geriefhout' kwam uit geriefhoutbosjes. Dit waren kleine bosjes van wilg, populier of bijvoorbeeld essen.
 |
| Geriefhoutbosje, van: mijngelderland.nl |
'Gerief' vind je ook terug in het woord 'gerieflijk': 'aangenaam', 'behaaglijk'.
GERIEF dus...
Nu komen we op het punt waar het allemaal om draait. Tijdens onze zoektocht in Zeeland kwamen we niet alleen prachtige, gebreide visserstruien tegen. De Zeeuwen (zowel vrouwen als mannen konden breien, borduren en haken) maakten nog veel meer mooie dingen. Je kunt hierbij denken aan de labedissen (een soort lange handschoenen, geen blote armen in de kerk), avonddoekjes (gehaakt én gebreid), maar ook omslagdoeken, jakken en kousen.
We liepen er al een poosje op te broeden, hoe ga je het zoeken naar en vastleggen van deze oude patronen in het vat gieten. En hoe vertaal je dat naar de 21e eeuw? Dat gaan we doen met ons nieuwe project rondom 'GeriefGoed' (we bedachten dit woord zelf). Daarin willen we de originele patronen vastleggen maar er ook een moderne draai aangeven.
Dus: alles wat mooi, warm, behaaglijk, leuk om te maken of anderszins 'gerieflijk' is én gemaakt is van 'goed' valt onder deze noemer. Dat kan het prachtige, antieke, gebreide avonddoekje zijn, maar ook een paar lekker warme sokken met visserstrui motief.
 |
| Avonddoekje |
En tante Zoet? Dat is geen denkbeeldige of verzonnen persoon. Tante Zoet bestond echt. Wie zij was en waar zij voor staat kunnen jullie binnenkort lezen.
Wordt vervolgd...
9 opmerkingen:
Wij hebben de flessenlikker nog steeds in de keukenla en in gebruik hoor...maar ik heb dan ook zeeuws bloed en ben uit de derde kwart van de vorige eeeuw ;-)
Ik zag op de Knit en Knot het doekje hangen en moest gelijk aan mijn oma denken...die droeg ze namelijk bij de dracht.
Ik ben benieuwd naar wat jullie aan het uitbroeden zijn....
Alle soorten 'goed' ken ik nog wel, behalve dan het Geriefgoed. Toch ben ik ook van het derde kwart van de vorige eeuw, geboren in 1959.
Wel vind ik het super leuk om hier over te lezen en te leren, dus kom maar op met al die mooie vondsten... Gaat er hier ook weer een boek van komen?
Fijne avond,
liefs,
Mirjam
Wat een leuk initiatief.
Ga jullie zeker volgen .
Wat een leuk blog zeg! Geweldig over al dat goed, zo herkenbaar.
Die flesselikker ken ik zeker (ben van '67) en ik gebruik die ook nog steeds.
Ben heel benieuwd wat er allemaal nog gaat komen op jullie blog.
Groetjes uit Zwolle,
Marianne
Als 'Zoet' ben ik enorm benieuwd naar Tante Zoet! Wat grappig zeg, en ook nog eens in combi met mijn passie voor breien. Ik kijk uit naar het vervolg.
Of we hier ook weer een boek over gaan schrijven weten we nog niet, Mirjam. We waren met ons project over de visserstruien ook al vier jaar onderweg voordat we besloten dat we er een boek over wilden maken ;) In dit project staan we nog helemaal aan het begin van ons onderzoek. Maar.. wie weet, zeg nooit nooit!
Heel leuk jullie blog.Ga het zeker volgen.Alles is zo herkenbaar.Ben van 1952 dus heb dat meegemaakt.Herken alleen van een oudtanta een grote zwarte omslagdoek.Zij ging in de Axelse dracht.Een avonddoek heb ik bij haar niet gezien.Weet alleen dat het een vreselijk werk was de mutsen te stijven en te plooien.
Met vr.gr.
Henny
Erg leuk én interessant! Ik ben erg benieuwd naar jullie vondsten en wat voor hedendaagse toepassingen jullie bedenken!
Groetjes,
Akkelien
Fijn dat jullie de instelling hebben veranderd.
De flessenlikker ligt hier ook nog in de la hoor en in gebruik.
Of het typisch Gronings is weet ik niet maar we zijn voor de wc vroeger ook wel-het gerief of -het stilletje.
Eerst maar genieten van de zomer en hoop dat de problemen opgelost worden.
groetjes,Truus uit Drenthe
Een reactie posten